ผู้ป่วยส่วนใหญ่มาพบหมอเมื่อเป็นระยะท้าย ๆ
เลือดกำเดาไหล แพทย์เตือนระวังมะเร็งหลังโพรงจมูก
รายงานพิเศษหัวข้อ : มะเร็งหลังโพรงจมูก เนื้อร้าย...ที่คนไม่ค่อยรู้บรรยายโดย : นพ.พูนศักดิ์ ชื่นเจริญ
(หัวหน้าแผนกโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล)
ที่มาคลิป : พบหมอมหิดล
"เลือดกำเดาไหล" คงเป็นอาการที่ใครหลายคนต้องเคยเป็นมาบ้าง บางคนอาจจะคิดว่าอากาศร้อนเกินไปเลยทำให้เลือดกำเดาไหล แต่น้อยคนที่จะรู้ว่า เลือดเกำเดาไหลอาจจะเป็นอาการเริ่มต้นของ "โรคมะเร็งหลังโพรงจมูก" ก็ได้คนไข้ส่วนใหญ่ที่มานะครับ ถ้ามาด้วยกำเดาไหล ก็คงจะไม่คิดว่าตัวเองเป็นมะเร็ง แต่เบื้องต้นเมื่อซักประวัติ ตรวจร่างกาย และมีการส่องกล้องแล้วพบสาเหตุหนึ่งนะครับ มาจากมะเร็งหลังโพรงจมูก
เนื่องจากมะเร็งหลังโพรงจมูก เป็นมะเร็งที่มีความสำคัญ แต่ว่าทางประชาชนมีความรู้ เกี่ยวกับโรคมะเร็งนี้น้อยครับ เนื่องจากว่าในตำแหน่งกายวิภาคศาสตร์ ค่อนข้างอยู่ลึก การตรวจพบโดยแพทย์ จริง ๆ ต้องใช้แพทย์ที่มีความชำนาญ หรือมีเครื่องมือในการวินิจฉัยครับ
โรคมะเร็งหลังโพรงจมูก
โรคมะเร็งหลังโพรงจมูก เป็นโรคมะเร็งที่เกิดขึ้นที่เยื่อบุผิว ซึ่งเป็นตำแหน่งที่อยู่ด้านหลังของโพรงจมูก ที่พบกันส่วนใหญ่จะเป็นระยะท้าย ๆ เนื่องจากว่าตำแหน่งของโพรงจมูก กว่าก้อนจะโต มักจะมีการลามมาที่ต่อมน้ำเหลืองที่คอแล้วครับกลุ่มเสี่ยงต่อโรคมะเร็งหลังโพรงจมูก
โรคมะเร็งหลังโพรงจมูก สัมพันธ์กับเรื่องของถิ่นที่อยู่ พบมากตามจีนทางตอนใต้ ฮ่องกง มาเลเซีย สิงคโปร์ หรือว่าในประเทศไทยก็มีนะครับโรคมะเร็งหลังโพรงจมูก ผู้ชายเจอมากกว่าผู้หญิงครับ อัตราส่วนของผู้หญิงอยู่ที่ประมาณ 1.4 ต่อ 1 แสนคนของประชากร ผู้ชายอยู่ที่ประมาณ 2.8 ต่อ 1 แสนคนของประชากร ประมาณ 2 เท่าของผู้หญิง
(คนไข้) สวัสดีครับคุณหมอ
(หมอ) สวัสดีครับ ผมหมอพูนศักดิ์ หู คอ จมูก
(หมอ) วันนี้อาการเป็นอย่างไรมาครับ
(คนไข้) คือผมมีอาการหน้าชา ๆ แล้วก็คัดจมูก มีเลือดกำเดาไหลบ่อย ๆ
อาการของโรคมะเร็งหลังโพรงจมูก
อาการของมะเร็งหลังโพรงจมูกนะครับ ถ้าเป็นน้อย ๆ ก็จะเริ่มจากการคัดจมูก หรือมีลักษณะของเลือดกำเดาไหล หรืออาการตาเข หรือชาบริเวณใบหน้า หรือมีอาการหูอื้อ ถ้าเป็นมากขึ้นก็จะลามมาที่ต่อมน้ำเหลืองที่คอครับ(หมอ) มีอาการหูอื้อด้วยไหมครับ
(คนไข้) พักนี้หูอื้อด้วยครับ
(หมอ) หูอื้อมาพร้อม ๆ กันใช่ไหมครับ
(คนไข้) ใช่ครับ
(หมอ) อย่างนั้นหมอขออนุญาต ในการตรวจร่างกายเพิ่มเติมหน่อยนะครับ
(คนไข้) ได้ครับคุณหมอ
วิธีการตรวจวินิจฉัยโรคมะเร็งหลังโพรงจมูก
หลังจากซักประวัติตรวจร่างกาย ก็จะพบว่ามีก้อนอยู่ที่หลังโพรงจมูก ขั้นตอนต่อไปก็คือ การนำชิ้นเนื้อ จากก้อนที่อยู่หลังโพรงจมูกนั้น มาพิสูจน์ว่าเป็นมะเร็งชนิดไหน(หมอ) จากการตรวจร่างกายเมื่อสักครู่ หมอพบว่ามีก้อนเนื้อที่บริเวณหลังโพรงจมูก ทางด้านขวาครับ ขั้นตอนต่อไปหมอก็จะมีการตัดเนื้อหลังโพรงจมูกทางด้านขวาไปพิสูจน์ครับ เพื่อดูว่าเป็นเนื้อดีหรือเนื้อไม่ดีครับผม
(คนไข้) แล้วผมจะเสี่ยงเป็นมะเร็งไหมครับหมอ
(หมอ) จริง ๆ ถ้าสมมุติจะเสี่ยงนะครับ ตอนนี้รอผลเนื้อครับ แต่เบื้องต้นหมอคงบอกได้เพียงแค่ว่า ถ้าเป็นมะเร็งหลังโพรงจมูก ถ้ามารักษาระยะต้น ๆ โอกาสหายขาดมีสูงครับ
มะเร็งหลังโพรงจมูก มีกี่ระยะ
มะเร็งหลังโพรงจมูกมี 4 ระยะครับ ระยะแรก ๆ ระยะที่หนึ่งกับสอง เราใช้การฉายแสงครับ หรือว่ารังสีรักษา ระยะท้ายมักจะมาที่ ต่อมน้ำเหลืองที่คอแล้วครับ หรือกระจายลึกขึ้น ไปฐานกระโหลกศีรษะ ระยะท้าย ๆ จะมีการรังสีรักษา ร่วมกับการให้เคมีบำบัด ซึ่งตรงนี้การรักษาจะยากขึ้นนะครับสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งหลังโพรงจมูก
สาเหตุของโรคนะครับ เท่าที่มีความรู้ในปัจจุบัน เชื่อว่า เกี่ยวกับเรื่องของการกินอาหารหมักดอง เช่น ผักดอง ปลาเค็ม เป็นต้น หรือเกี่ยวกับอาหารปิ้งย่าง ที่มีสารไนโตรซามีนสารไนโตรซามีนเป็นสารก่อมะเร็งชนิดหนึ่ง ที่เป็นการเปลี่ยนแปลงของโปรตีนในการปิ้งย่าง
หรือเป็นกรรมพันธุ์ของญาติสายตรง ที่เคยมีประวัติ เรื่องของมะเร็งหลังโพรงจมูก
หรือมลพิษก็ได้นะครับ มลภาวะ ฝุ่น อะไรต่าง ๆ นา ๆ เพราะว่าโพรงหลังจมูกเป็นทางผ่านของอากาศครับ มลพิษหรือสารก่อมะเร็งก็จะผ่านทางนี้ ซึ่งทำให้เกิดการก่อมะเร็งได้ด้วยครับ
หรือเกี่ยวข้องกับการติดเชื้อไวรัส Epstein-Barr Virus ที่เกี่ยวข้องกับหลังโพรงจมูกครับ เป็นตัวกระตุ้นทำให้เกิด การเป็นมะเร็งหลังโพรงจมูกได้ครับ
(หมอ) หลังจากนี้ก็อยากให้รอผลเนื้อ แล้วก็พยายามทำใจให้สบาย การรักษาก็เป็นหน้าที่หมอ หลังจากนี้อีก 1 สัปดาห์มาฟังผลเนื้อกัน มาดูกันอีกครั้งนะครับ
คำแนะนำจากคุณหมอ
เนื่องจากมะเร็งหลังโพรงจมูก เป็นมะเร็งที่มักจะมีอาการแล้วถึงจะมาพบแพทย์ ซึ่งมักจะเป็นระยะท้าย ๆ ดังนั้น ถ้ามีอาการเพียงเล็กน้อย เช่น รู้สึกคัดจมูกข้างเดียวหรือมีกำเดาไหล มาพบแพทย์เถอะครับ แพทย์จะได้ทำการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และให้การวินิจฉัยที่เหมาะสม เพื่อให้การรักษาที่ได้ทันท่วงทีครับ ถ้าคุณมีปัญหาสุขภาพ อย่าลืมมาพบหมอนะครับ[ขอขอบคุณ นพ.พูนศักดิ์ ชื่นเจริญ อย่างสูง ไว้ ณ โอกาสนี้ด้วย]
[ถอดคำบรรยายจากคลิปคุณหมอ โดย หยินหยาง]
[โปรดแชร์ บทความนี้ ให้กับคนที่คุณรักและเป็นห่วงที่สุดด้วย นะครับ]
ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
ช่อง YouTube : Mahidol Channel : https://www.youtube.com/mahidolchannel
Facebook : https://www.facebook.com/mahidolchannel
Mahidol University มหาวิทยาลัยมหิดล : https://www.mahidol.ac.th/th
Website : https://www.mahidolchannel.com
Nasopharyngeal cancer